Nadwiślańskie lekcje przyrody i historii. Czterogodzinne włóczęgi o lekkim posmaku survivalowym dla uczniów szkół podstawowych i młodzieży. Prowadzą tam gdzie jest najlepszy widok na rzekę, na małe plaże, zatoki i wysepki, wśród wiklin zgryzanych bobrowym zębem. Czasem trzeba przejść po pniu, przeskoczyć kanałek, zbudować kładkę, lub przedrzeć się wąską groblą. Odkrywamy nieznane lądy nad stołeczną Amazonką. Na każdej wyprawie palimy ogniska. Wisła jest kluczem do poznania Warszawy, daje moc, odwagę, inspiruje, uczy samodzielności i dyscypliny.
Ważne informacje:
Aby zamówić wycieczkę proszę zadzwonić, tel.: 502 276 612 lub wysłać e-mail: fundacja@jawisla.pl
Długości tras są zawsze dostosowane do wieku i możliwości uczestników i trwają 4 godziny.
Cena biletu zależy od terminu wycieczki i wynosi w dni powszednie:
- od listopada do marca: 20 zł
- od kwietnia do października: 40 zł
Dla grup mniejszych niż 10 osobowe, obowiązuje opłata w wysokości 10 biletów.
Cena zawiera usługę przewodnika, nie zawiera: kosztów transportu, prowiantu i ubezpieczenia od NNW, które możemy zaoferować na życzenie. Nauczyciele i opiekunowie – bezpłatnie.
Wycieczki prowadzą w terenie mocno przyrodniczym, gdzie nie ma infrastruktury miejskiej.
Uczestnicy powinni być tego świadomi, mieć buty i ubranie odpowiednie do pogody i właściwe do poruszania się przy wodzie: po piasku, w błocie, wśród wysokiej roślinności, (w tym: jeżyn i pokrzyw) wspinania się po skarpach i łażenia po drzewach. Polecamy: długie spodnie, czapkę chroniącą głowę od słońca, preparaty na komary/kleszcze, mokre chusteczki i spray do dezynfekcji rąk. Przydaje się karimata lub koc do odpoczywania. Należy zabrać prowiant do przyrządzenia posiłku na ognisku: np. kiełbaski, pieczywo, jabłka, papryki, podgotowane ziemniaki, serki oscypki, halloumii itp. oraz picie. (latem min. 1 litr na osobę!) W przypadku złej prognozy pogody na 24 godziny przed wycieczką, wskazującej na deszcz lub silny wiatr, ustalamy nowy jej termin. W czasie wezbrania rzeki uniemożliwiającego bezpieczne przebycie trasy, zaproponujemy inną atrakcyjną wycieczkę, w obszarze poza zasięgiem wód Wisły.
25 tras wycieczek we wszystkich nadwiślańskich dzielnicach Warszawy i tuż obok:
Jabłonna
- Bat paradny Króla Jegomości
Zatopiony w Wiśle statek ostatniego króla Polski i burzliwe życie Księcia Józefa Poniatowskiego uchylą rąbka tajemniczej historii Warszawy przełomu XVIII/XIX wieku. Przysłuchiwać jej się będą pomnikowe drzewa parku w Jabłonnie i w Rezerwacie Ławice Kiełpińskie. Spod Pałacu w Jabłonnie przez Kępę Tarchomińską do Świdrów.
Białołęka
- Wisła na Tarchominie
Wąska ścieżynka wije się lasem łęgowym trawersując skarpy i jary. Kłaniać się trzeba powalonym drzewom. Starorzecze Łacha Buczynek, most północny, Kępa Świdry, piaskarnia, prom Turkawkani Kościół Św. Jakuba.
- Kępa Żerańska
Tuż za mostem Grota wielka elektrociepłownia kominem sięga nieba. W jego cieniu za Kanałem Żerańskim łączącym Wisłę z Bugiem i Narwią, jest zimowisko statków. Tam na zardzewiałej barce mieszka ostatni warszawski rybak, co stukilowe sumy ciągnął za ogon. W łozach łachy żerańskiej zanurzymy się by podglądać czaple, wydry i bobry.
Praga Północ
- Kępa Golędzinowska
Wisła przerywa tu próg z wielkich głazów polodowcowych. Na nich kormorany suszą skrzydła po nurkowaniu. Przy niskim poziomie wody rzeka szumi jak Dunajec. Archeolodzy odkryli tu skarby zrabowane w XVII w przez Szwedów z Zamku Królewskiego.
- Widok Warszawy od strony Pragi
Poznajemy dzieje rzecznego miasta Warszawy spacerując praskim brzegiem Wisły, skąd najlepiej widać jego historyczną panoramę, co dostrzegł sam mistrz Canaletto i Król Stanisław August Poniatowski.
Praga Południe
- Tajemnice Saskiej Kępy
Niezwykła historia wyspy, która wędrowała po Wiśle i zmieniała swoje nazwy. „Gront na zawiślu, kępą z dawna zwany, chrostem zarosły, który nikomu chleba, pracy ni pożytku nie daje, Olendrom owym dajemy i pozwalamy” - z ksiąg miasta Starej Warszawy.
- Wiklinowa zatoka
Selfie spod mostu siekierkowskiego z najpiękniejszą panoramą Warszawy, Wisłą wpływającą w serce miasta. Wiklinowe półwyspy, kamieniste jęzory, bobrowe zatoki, gigantyczne czarne dęby. Rejon grasowania Chudego Wojtka. Spojrzymy z bliska na Grubą Kaśkę i Małe Bartki.
Wawer
- Wielorybie kły
„W kympie jest wielo rybóf” - zasłyszane od dawnych mieszkańców Urzecza. Najciekawszy przyrodniczo teren w Warszawie. Rewir łowiecki wydry i bielika, zgryzany przez łosia. Prawdziwa łęgowa dżungla śpiewająca słowikiem. Penetrując starorzecza, bezkresne łąki, gęste zarośla wierzbowe, małe zatoczki i plaże, odkryjemy przyrodniczy raj nad Wisłą.
- Zakole Wawerskie
Wylęgarnie kijanek w wodnym królestwie bobra. Łosia przechowalnia. Podmokłe łąki i turzycowiska wśród trzcinowisk, patrolowane przez błotniaka. Dudek liczy szopenowskie wierzby. Smak jabłek z zapomnianych sadów, bukiety kaczeńców, puchacze pałek wodnych, lasy skrzypu. Ginące piękno: Zakole Wawerskie, ślad Wisły płynącej tu do XV wieku.
- Romantyczna Wisła
Rzeka tuż za mostem południowym wyzwala się z okowów regulacji, rozlewając się cztery razy szerzej niż w Śródmieściu. Rezerwat Przyrody Wyspy Zawadowskie, największa kolonia lęgowa mew i rybitw na Mazowszu. Lasy łęgowe okresowo zalewane przez Wisłę.
Józefów
- Dzika Wisła
Rzeka obejmuje ramionami archipelagi wędrujących wysp. Piaskiem sypie matecznik lęgowy mewom i rybitwom. Tu na łowy przylatuje bielik i rybołów. Ostańce puszczy łęgowej: stuletnie wierzby i topole czuwające na łążku, nadrzecznym pastwisku. Tajemnicze Jezioro Łacha i Rezerwat Przyrody Wyspy Świderskie. Zjawiskowe widoki wypreparowanych przez rzekę korzeni potężnych drzew osadzonych na mieliznach.
- Wyspy Świderskie
Szlak prowadzi wzdłuż starego łożyska rzeki Świder i klifowym brzegiem Wisły. Nor zwierząt jest tam więcej niż dziur w żółtym serze. Tropiąc bobry, wydry i borsuki przejdziemy z Górek do Nowej Wsi w Józefowie. Pomnikowe drzewa. Stada zwierząt pasących się na łąkach i w łozach. Możliwe chlapanie się w Jeziorze Łacha. Tereny urzekające i pierwotnie piękne.
Wilanów
- Sucha Trawa
Zawady, ta średniowieczna nazwa wskazuje miejsca gdzie rzeka osadza pnie drzew porwane z górnego biegu. Krajobraz zmienia się co roku jak w kalejdoskopie. Wisła buduje i znosi wyspy. Kapitanom statków przyspiesza puls. Kochają to miejsce mewy i rybitwy, zakładając gniazda na piasku w Rezerwacie Przyrody Wyspy Zawadowskie.
- Piasek w butach
Poniżej mostu południowego Wisła ściele największe w mieście plaże. Wycina głębokie zatoki bobrowe w wierzbowych lasach. Rzeka wpływająca w gorset regulacyjny Warszawy zwęża się na tym odcinku czterokrotnie. Tu w latach 80 miała powstać zapora.
- Morysin
Dawny zwierzyniec Króla Sobieskiego, Lasek na Kępie, w XIX w. przekształcony przez Potockich w romantyczny park. Opuszczony przez gospodarzy po wojnie, zapomniany na ponad pół wieku, wyrósł na bezcenny rezerwat przyrody. Romantyczne budowle i pomnikowe drzewa tworzą aurę tajemnicy. Może spotkamy wydrę?
Mokotów
- Jeziorko Czerniakowskie
Podczas mroźnej zimy, 6000 lat temu Wisła uwalniając się z więzów zatoru lodowego, wyżłobiła w ciągu jednej nocy nowe łożysko dla nurtu. Choć później je porzuciła, pozostał niezwykły ślad w krajobrazie. Jest największym jeziorem w Warszawie, liczy prawie 2 km długości, 100 m szerokości, 6 m głębokości. Spacer ścieżką edukacyjną wokół Rezerwatu Przyrody Jeziorko Czerniakowskie.
- Augustówka i Bateria X
Wyruszymy śladami dawnych starorzeczy i XIX w. rosyjskich fortyfikacji Twierdzy Warszawa na Wilanowskim Ostrowie, by odkryć miejsce gdzie smok Elektrociepłowni Siekierki wypija wodę z Wisły. Zanurzymy się lasach łęgowych w poszukiwaniu zatoki szczeżui olbrzymiej. Wspomnienie wsi przewozowej Augustówka, ostatni koń w Warszawie, głowiaste wierzby i stare sady za łachą wilanowską.
- Gruba Kaśka i Chudy Wojtek
Gdzie Chudy Wojtek myje nogi Grubej Kaśce, odkryjemy tajemniczą podziemną rzekę, przepływającą codziennie przez nasze domy. Historię poboru wody dla miasta, od XIII w. do dziś, ze szczególnym uwzględnieniem dzieła rodu Lindleyów poznawać będziemy spacerując po kamienistych plażach Siekierek.
Śródmieście
- Powiśle
Wielka powódź w 1884 zmieniła bieg Wisły na Czerniakowie i historię rzeki w Warszawie. Tu w XIX w. powstało Towarzystwo Żeglugi Parowej Hr. Andrzeja Zamojskiego. W dawnym klubie Syrena leży wielka kotwica z francuskiego liniowca. Z wody wynurzają się stare szyny pochylni stoczniowej. Saperzy, bram portu strzegący, opowiadają historię straceńczych desantów z września 44 roku. Twarz Krysi Krahelskiej patrzy na Warszawę smutnymi oczami z makiety pomnika syreny.
- Na Warszawski most
Warszawskie brzegi rzeki umacniane ręką ludzką od XIII wieku, zmieniają się nieustannie. Uliczkami Starego Miasta zejdziemy na Rybaki, by odnaleźć przyczółek pierwszego mostu w Warszawie, o którym fraszki pisał Jan Kochanowski. Zatrzymamy się tam gdzie kończył się kanał z filmu Andrzeja Wajdy. Spojrzymy na miejsce z którego 1 lutego 1944 r., dwaj młodzi chłopcy skoczyli z mostu Kierbedzia do Wisły. Poszukamy pali sterczących z nurtu rzeki po ostatnim drewnianym moście w Warszawie.
Żoliborz
- Cytadela
Od najstarszych czasów stała tu owiana złą sławą góra szubieniczna. Za Stanisława Augusta wyrosła dzielnica małych willi i pałacyków: Joli Bord – Piękny Brzeg. W XIX wieku na jej miejscu Rosjanie wznieśli Cytadelę Aleksandrowską. Kosztem 12 ton złota z kontrybucji, którą Warszawa zapłaciła za Noc Listopadową. Pięciobastionową twierdzę z 16 tysięczną załogą, wyposażyli w 555 armat skierowanych na Warszawę.
- Kępa Potocka
Nie park ani kanałek, ale brzegi wielkiej historycznej wyspy będą naszym celem. Żoliborska Wisła odsłania największe w Warszawie głazowiska polodowcowe. Ścieżka prowadzi ku małym wyspom i malowniczym odnogom rzeki. Zimorodki tutejsze są bardzo zadowolone, podobnie jak wydra. Powalone wiatrem i piorunem, lub zgięte lodów naporem drzewa i ogromne karpy korzeni tworzą bezpieczny raj dla zwierząt. Znajduje się tam szałasy Robinsonów.
Bielany
- Na Bielany
„Łodzią, dryńdą lub pieszo, warszawiacy na Bielany spieszą” Przez dolinę rzeki Rudawki, skarpę i Las Bielański, historyczną trasą pielgrzymek, by zobaczyć prastare dęby i pustelnie eremitów. Usłyszeć o zwycięskiej wojnie smoleńskiej, za którą dziękczynnym wotum króla Władysława IV była lokacja zakonu Kamedułów na Polkowskiej Górze. Od ich białych szat nazwę dzielnica wzięła.
- Do Młocin
Trekking przez Rezerwat Przyrody Las Bielański. Przeskakiwanie przez potok i łażenie po drzewach. Czasem przemknie sarna lub dzik. Pomiędzy konarami widać wieże bielańskiego klasztoru. Powalone mocarne dęby ostukują dzięcioły. Skarpą i jarem w dół nad Wisłę, na plażę, gdzie niegdyś parowe statki warszawiaków na zabawy woziły. Strugi i starorzecza z bobrowymi tamami. Czasem łoś zabłąkany skubie wierzbowe witki. Most Północny. Wzdłuż jęzorów łach, za czaplami do Młocin.
Wyprawa specjalna:
- Nocna Wisła
Wyprawa tropem bobra z latarkami lub pochodniami zaczyna się o zachodzie słońca. Widok Warszawy, malowniczo podświetlone mosty i blask miasta odbijający się w nurcie rzeki. Nocna pora to czas aktywności bobrów, wydr, dzików, lisów, sów i nietoperzy, które możemy usłyszeć lub spotkać na trasie. Wycieczki są emocjonujące i tworzą przestrzeń sprzyjającą integracji. Można zaprosić na nie rodziców i koniecznie trzeba zakończyć wspólnym ogniskiem.
Pochodnie, opcja do wyboru, 10 zł sztuka.
Wycieczki opracowane i prowadzone przez Przemka Paska pokazując unikatowe krajobrazy i perspektywy, otwierają uczestnikom oczy na rzekę i miasto. Opowiadając ciekawe historie, kształtują tożsamość młodych warszawiaków. Prowadząc w nadwiślańskiej dżungli są realnym wyzwaniem i przygodą. Dając czas i przestrzeń na zabawę i zespołowe działanie wspomagają integrację grupy. Przeżywane wspólnie przygody, uwalniają emocje, uruchamiają relacje, ułatwiając poznawanie i rozumienie świata. Spędzone nad Wisłą chwile budują więź z towarzyszami. Samodzielnie zdobywane doświadczanie uczy odpowiedzialnych zachowań nad wodą i w terenie. Gawędy i rozmowy z przewodnikiem przy ognisku inspirują, niosą wartości i pytania, na które niektórzy słuchacze będą szukali odpowiedzi przez całe życie. Nadwiślańskie wyprawy żyją w pamięci uczestników, wywołując chęć zobaczenia co jest dalej, za zakrętem rzeki.
Przemek Pasek
Fundacja Ja Wisła
tel.: 502 276 612
fundacja@jawisla.pl
www.jawisla.pl
